ایمان ابوطالب علیه السلام
ایمان ابوطالب علیه السلام
به مناسبت سالگرد وفات حضرت ابوطالب پدر امیرالمؤمنین علی علیه السلام
گروه کثیری از اتباع مکتب خلفا متاسفانه در تفاسیرشان و کتبشان، عقایدی، تفسیری و گاهی روایی شان تصریح می کنند که این آیه درباره حضرت ابوطالب نازل شده و ادعا میکنند حضرت ابوطالب مشرک از دنیا رفته و پیغمبر(ص) به خاطر ارتباط عاطفی می خواسته برای جناب ابوطالب استغفار کند که آیه 113 سوره توبه نازل شده : مَا کَانَ لِلنَّبِیِّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ وَ لَوْ کَانُوا أُولِی قُرْبَى مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِیم.
مرحوم علامه امینی
اعلی الله مقامه الشریف قدس الله روحه الزکیه و جزاه الله عن مکتب اهل البیت خیر
جزاء در آغاز جلد هشتم الغدیر توضیح مبسوطی راجع به ایمان ابوطالب دارد.
از مسائلی که نباید مورد غفلت قرار بگیرد و از مباحثی است که وظیفه ما است که این
بحث را در گفته ها، منبرها، صحبت ها و مباحث اعتقادی وغیره تبیین کنیم برای مردم
این بحث مهم است.
روایات متضافره از اهل بیت(ع) را ببینید[1] یک
عنایت ویژه دارند اهل بیت(ع) که این نکته خلافی بین ما و مکتب خلفا را دقیق تبیین
کنند.
در این چند دقیقه فقط چند نکته بیان می کنم.
الغدیر را حتماً مراجعه کنید که ایشان مطالب جالبی آنجا دارند. دقیقاً تبیین می
کنند این آیه کِی نازل شده و اینهایی که می گویند راجع به ابوطالب است چه می گویند
و حرفشان چیست؟ توضیح می دهند این آیه و یکی دو آیه دیگر که می گویند راجع به جناب
ابوطالب است در مکه نازل نشده بلکه در مدینه نازل شده.
توضیحات دقیقی دارد علامه امینی اون ها را انشاءالله حتماً مطالعه می کنید و توجه
میکنید. این یکی دو نکته را توجه کنید در کنار این بحث.
نکته اول: انسان وقتی با انصاف به ادله ایمان جناب ابوطالب نگاه میکند به
روشنی به این نتیجه می رسد که اگر جناب ابوطالب پدر امیر مومنان علی (علیه الصلاة
و السلام) نمی بود یکی از ده ها ادله ای که دال بر ایمان ابوطالب است یکی از این
ادله کافی بود که بگویند حضرت ابوطالب مسلمان و مومن است ولی متأسفانه این حقد رو
ببینید چون پدر حضرت امیر (علیه الصلاة و السلام) است و به هر دلیلی باید حقد
اینجا ابراز بشود یک نکته ضعفی نسبت به حضرت امیر(ع) پیدا بکنند این همه ادله را
چشم پوشی می کنند و باز هم به یک روایتی که سعید بن مصیّب ناصبی نقل کرده توجه
میکنند و مرتب میگن نخیر آقا «فی ضحضاحٍ مِن النار» این یک نکته!
نکته دوم: حتماً جایگاه حضرت ابوطالب در بسط و گسترش اسلام را مورد مطالعه
قرار بدهید.
در ده سال بعد از بعثت و قبل از هجرت هر آدم با انصافی که جایگاه اسلام را مورد
مطالعه تاریخی قرار بده به عظمت جناب ابوطالب پی میبرد.
یک جمله ای دارد ابن ابی الحدید در شرح
نهج البلاغه جزء اول صفحه 142 ذیل اون جمله که «لا یقاس بآل محمدٍ (صلی الله علیه
و اله وسلم) من هذه الامة احد» اونجا یک بحثی دارد بعد این جمله که ببینید ناشی از
کمال توجه او به تاریخ است «إن من قرأ علوم السیر عرف أن الاسلام لولا ابوطالب لم
یکن شیئاً مذکوراً» جمله جمله عجیبی است کسی که به علوم سیر وارد باشه میفهمه که
اگه جناب ابو طالب نبود اسلام لم یکن شئً مذکوراً.
علامه طباطبایی در ذیل آیه 56 سوره قصص «أنّک لا تهدی من احببت» یک جمله زیبا باز
علامه طباطبایی دارد جمله قشنگی است آنجا ذیل آن آیه را مراجعه بفرمایید ایشان می
فرماید: هرکسی مطالعه کند ده سال بعد از بعثت و قبل از هجرت و ده سال بعد از هجرت
را، می بیند کار یک تنه جناب ابوطالب در ده سال قبل از هجرت دقیقاً مطابق کار جمیع
مهاجرین و انصار در ده سال بعد از هجرت بوده است.[2]
این نکته درست از دل تاریخ در بیاید و تبیین بشود.
نکته سوم: ادله ایمان جناب ابوطالب مورد برسی قرار بگیرد. من گاهی به
دوستان اشاره کرده ام گاهی بحث میکنند بعضی از علمای اهل سنت داد میزنند فریاد
میزنند آقا شما به بعضی از صحابه اهانت میکنید چرا چنین میکنید چرا چنان میکنید خُب
ما یک بحث هایی که داریم گاهی در گوشه این مطلب را اضافه میکنم میگویم آقا چرا
اینقدر تعصب دارید بنده که اهل اهانت نیستم ولی اگر یک کسی اجتهادش به اینجا رسید
که یک فردی مسلمان نبوده جزء منافقین از صحابه بوده به او اهانت کند بگوید در آتش
است این اشکالی داره؟ اگه اشکالی داره پس به ابوطالب چرا شماها میگویید ما جناب
ابوطالب را جزء اصحاب بزرگ پیامبر میدانیم چرا اهانت میکنید چرا میگویید «فی ضحضاحٍ
من النار» خوب جواب میدهی به نظر ما مثلاً ایشان مومن نبوده خوب به نظر اون آقا هم
فلان صحابی مومن نبوده الکلام الکلام چطور به جناب ابوطالب میرسد این جوری میگویید؟
نسبت به صحابه دیگه خوب شما میگویید به نظر من جناب ابوطالب مومن نبوده. بن باز
وصیت میکند چون ابوطالب در قبرستان ابوطالب است من را آنجا دفن نکنید، (حشره الله
مع من احب). البته محمد بن العلوی المالکی عالم بزرگ تسنن اینجا انصاف را رعایت
کنیم صاحب مفاهیم یجب ان تصحّح می گوید من را در
قبرستان ابوطالب دفن کنید چون جناب ابوطالب آنجا دفن است.
خوب اگه به یک صحابه یک کسی اهانتی میکند داد و فریادتون تا هوا میرود خوب اجتهاد
آن آقا این بوده که آن آقا جزء صحابه نبوده منافق بوده خوب نسبت به ابوطالب شما
دارید همین کار را میکنید دیگر ما معتقدیم ادله قاطعه هم هست که مومن بوده بلکه
یکی از بزرگترین اصحاب پیغمبر بوده است خوب شما هم اهانت میکنید به این دلیله خوب،
بائک تجر و بائی لاتجر؟ اینجا که میرسد اون جور اونجا این جور.
حالا پس ادله ایمان ابوطالب را مطالعه کنید کتبی که برخی از اندیشمندان اهل سنت
راجع به ایمان ابوطالب نوشته اند قصیده لامیه ابوطالب
وأبیض یستسقى الغمام بوجهه ثمان الیتامى عصمة للأرامل
این قصیده بزرگ نود و چند بیتی را مورد ملاحظه قرار بدهید (قصیده ای که ادبیای ادب عربی میگویند از معلقات سبع زمان جاهلیت ارزش و جایگاهش بیشتر است) این قصیده در توسل به نبی گرامی اسلام هست اشعاری که دال بر ایمان جناب ابو طالب هست
الم تعلموا انا وجدنا محمداً رسولاً کموسی خط فی اول الکتب
اشعار مختلفی که از جناب ابوطالب بزرگان اهل سنت راجع
به پیامبر نقل کردند که تصریح به رسالت نبی گرامی اسلام دارد.
و در پایان توصیه میکنم یک وقتی خدا رحمت کنه اونهایی که حق به گردن ما دارند حالا
میفهمم چه جور دست گیری میکردند یه زمانی توصیه میکردند قصیده مرحوم آشیخ محمد
حسین اصفهانی را راجع به جناب ابوطالب هست حفظ کنید این قصیده را مرحوم علامه
امینی در الغدیر آورده جلد هشتم حتماً مراجعه کنید بخونید و چه زیباست اگر کسی بتواند
که قطعاً سبب تقرب به امیر مومنان میشود از روایات حضرت استفاده میشود حساسیت
عجیبی نسبت به پدر داشتند و درست هم هست این واقعیتی است کسی که اگر او نمی بود
اسلام شیء مذکوری نبود باید نسبت به وی حساسیت داشت اگر کسی میخواهد حضرت امیر
دستش را بگیرد یکی از ابوابش توسل به جناب ابوطالب است
نور الهدی فی قلب عم المصطفی فی غایة الظهور فی عین الخفاء
فی
سره حقیقة الایمان (تا اینکه
میرسد به اینجا)
کفاه فخراً شرف الکفالة لصاحب
الدعوة و الرسالة
ماتمت دعوت للمختاری لولاه
فهو اصل دین الباری
کیف و ظل الله بالأنام
فی ظله دعی الی الاسلام
ظل الله در
انام که وجود نبی گرامی اسلام است فی ظله دعی الی اسلام ده سال در زیر سایه او بود
که توانست مردم را به اسلام دعوت کند و اگر ابوطالب نمی بود آن دعوت ده ساله
پیامبر نبود.
حالا ذیل این آیه این نکته رو اشاره کردن روز بیست و ششم ماه رجب که روز وفات جناب
ابو طالب لحقیقٌ (شایسته است) که این روز بزرگداشت گرفته بشود روز مصیبت باشه و نسبت
به انتقال مفاهیم حضرت ابوطالب در این روز انشاء الله سرمایه گذاری کافی بشود.
امروز هم که میلاد آقا امام حسن عسکری (علیه السلام) است این میلاد را به آقا و مولامون
حضرت حجت (عج الله تعالی فرجه الشریف) تبریک عرض میکنیم .
وصل الله علی محمد و اله الطاهرین.آـآآآآآآن
[1] - این روایات را می توان در بحارالانوار ج 35 ببینید.
[2]- فقد کان اثر مجاهدته وحده فی حفظ نفسه الشریفه فی العشر سنین قبل الهجره یعدل اثر مجاهده المهاجرین و الانصار باجمعهم فی العشر سنین بعد الهجره. (المیزان/16/57)
عرض تشکر: با تشکر از آقای صابر عشقی که در پیاده سازی متن سخنان حضرت استاد یاریمان کردند.
